COP21 – Bir açıklama ve antlaşma metni

Toplantı bitti. Ama fosil yakıt çağı da bitti.  Artık “tükenmez kaynaklı enerji” çağına giriyoruz.  O döneme bütünüyle yerleşmek belli bir zaman alacak, ama artık o kapının eşiğindeyiz.  Bundan sonrasını (petrolcü, kömürcü, doğalgazcı gibi) fosil yakıtçılar düşünsün.  Bir de bunları kullanıp proje yapanlar.  Bu noktada ufak bir açıklama yapmak gerekiyor.  Bir de antlaşma metnine gönderi vermek.

Bundan önceki yazımızda şunları demiştik: “Ancak çalışma bir sonuca bağlanırken, en son dakikalarda bir ülkenin direndiği görüldü. Bu ülke Türkiye idi.  Fransız Cumhurbaşkanı Holland Ankara’yı arayıp ikna etme zorunda kaldı.  (Bu direniş kömür santralı yapımlarıyla ilgili miydi, bilinmiyor.)”

Buradaki ifade “bir ülke” değil de, “ülkelerden biri” olmalıydı. Çünkü genel oturumda başkan Fabius’un tokmağı vurmasından sonra basında verilen bilgilerde ABD’nin de bir noktada (son dakikada) direnmiş olduğu duyuruldu.  Fransız Cumhurbaşkanı Holland Obama’yı bu konuda aramak zorunda kalmıştı.  Ufacık bir noktaydı belki, ama önemliydi bu itiraz.  Antlaşmanın bir yerinde İngilizce “shall” deniyordu.  ABD bunu “should”a değiştirmek istedi.  Yani “ülkeler bunu yapacak” yerine, “yapmalı” ifadesinin yer almasını.  Çünkü “yapacak” antlaşmayı mutlaka meclisten geçirmeyi zorunlu kılıyordu.  Ama meclis bütün bunlara direnen ve petrol şirketlerinin adeta finanse ettiği Cumhuriyetçi Partinin kontrolü altındaydı.  Anlaşılan Obama antlaşmaya zarar vermemek için kendine açık bir kapı bırakmak istemişti.

Türkiye konusu galiba başka. Ankara’nın itirazının neden kaynaklanmış olduğu bilinmiyor.  Ama 80’e yakın kömür santralı projesi Batı dünyasında ısrarla eleştirilmişti.  Ekogazete bu değerlendirmeleri daha önce birkaç kez yansıtmıştı.

Gelelim antlaşma metnine. Aşağıya tıklarsanız buna ulaşabilirsiniz.

http://unfccc.int/resource/docs/2015/cop21/eng/l09r01.pdf

Atila Alpöge, Ekogazete, 14.12.2015 /  Kaynaklar:  Değişi basın organları.